توسعه‏مالی و توزیع‏درآمددر منطقه خاورمیانه و شمال‏آفریقا

از چالش‏های اصلی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، کاهش فقر و نابرابری درآمدی می‏باشد. آنچه از مرور این مطالعات برمی‏آید نشان می‏دهد که توسعه‏مالی، از دو طریق غیرمستقیم (با تأثیر بر رشد اقتصادی) و دیگری به صورت مستقیم بر نابرابری تأثیرگذار می‏باشد. به دلیل اهمیت موضوع، هدف اساسی این پژوهش، بررسی اثر توسعه بازارهای مالی بر توزیع درآمد با استفاده از داده‏های تابلویی 10 کشور در منطقه خاورمیانه و شمال افریقا ، طی دوره زمانی 2004 تا 2008 بوده‏است. در این پژوهش چارچوب و مکانیسم ارائه شده دربرگیرنده اثرگذاری توسعه‏مالی بر توزیع‏درآمد به‏طور مستقیم می‏باشد‏. این موضوع با استفاده از الگوی داده‏های تابلویی پویا، ایستا و برآوردگر‏های گشتاورهای تعمیم‏یافته‏ (gmm) و اثرات ثابت و تصادفی آزمون گشته‏است. نتایج تجربی این پژوهش، نشان دهنده تأثیر بزرگتر ابزارهای مالی غیرپولی در مقایسه با ابزارهای مالی پولی بر توزیع درآمد در این منطقه است. هم‏چنین درجه باز بودن اقتصاد و سرمایه انسانی (میانگین سال‏های تحصیل) نیز بر خلاف نرخ تورم، از عوامل محرک برای کاهش نابرابری بوده‏است. در این مطالعه رابطه u معکوس کوزنتس در کشورهای منطقه تأیید گردیده ودر نتیجه می‏توان گفت با توسعه بخش‏مالی، از میزان نابرابری درآمد در کشورهای خاورمیانه و شمال‏آفریقا کاسته می‏گردد. با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از ظرفیت بازار اوراق بهادار برای تجهیز منابع، تنوع ابزارهای مالی و گسترش خصوصی‏سازی در عرصه مالی همگام با رشد اقتصادی در کشورهای این منطقه توصیه می‏شود.